واحه بیشهبیشه، واحه‌ای در غرب عربستان که حدود چهل کیلومتر بالای مدار۲۰عرض شمالی کشیده شده است. ۱ - بیشهبیشه، واحه‌ای در غرب عربستان که حدود چهل کیلومتر به موازاتِ وادیی به همین نام ، بالای مدار۲۰عرض شمالی کشیده شده است. (یاقوت حموی آن را جزو سرزمین یمن نام برده است [۱]
یاقوت حموی ،ج ۱، ص ۷۹۱.
). سرچشمه‌های وادی بیشه در شرق اَبها، در کوهستانهای عَسیرغربی قرار دارند، و بستر آن حدود ۶۵۰ کیلومتر به سمت شمالِ محل اتصال آن به وادی رَنیِه ادامه یافته ، از آنجا شاخابها به هم می پیوندند و به سمت داخل ، به سوی وادیِ تَثْلیث و وادی دَواسِر برمی گردند. هِرْجاب و تَرج، شاخابهائی که به ترتیب از شرق و غرب می آیند، در جنوب این واحه به وادی بیشه می ریزند، و وادی بَتالَه در مرکز واحه به وادی بیشه می پیوندد. اولین شاعران عرب بیشه را غالباً ذکر کرده‌اند، اما گاهی آن را با وادی و آبادی بَیْشْ در تهامة عسیر خلط کرده اند.
۱.۱ - شتر و خرمای معروف بیشهواحه بیشه به سبب خرمایش ـ که تا جَیزان صادر می‌شود ـ معروف است. بدویان اطراف آن، به پرورش نژاد معروفی از شترهای سفید اشتغال دارند که به اَوارک (خورندگان برگهای اَراک) معروف‌اند. بیشه در محل تلاقی جاده‌های طائف و ریاض به ابها و نجران و سراسر جنوب غربی عربستان ، توقفگاه مهمی در مسیر جاده‌های بخور، حج و غزوات بوده است. نِمران و رَوشَن (به نوشته یاقوت حموی : روشان) شهرهای عمده این واحه‌اند، اولی مهمترین بازار منطقه و دومی محل قلعه بیشه ، اقامتگاه امیر سعودی منطقه ، است. روشن به محله روشن آل مهدی و روشن بنی سَلول تقسیم شده است. از جمله دیگر شهرها و روستاها دَحو، عطف الجَبِره ، رُقیطا، نَقیع ، شَقیقه ، و جُنَینَه است . ۱.۲ - قبایل واحه بیشهیاقوت حموی قبایل بیشه را بدین صورت فهرست کرده است : خَثعم ، هلال ، سُواءه بن عامربن صعصعه ، سَلول ، عُقیل ، ضِباب ، و بنوهاشمقریش. در حال حاضر شمار افرادِ قبایل شَهران و اَکلُب (هر دو منشعب از خثعم) و بنی سَلول و قحطان ، بیش از دیگران است . ۲ - فهرست منابع(۱) محمدبن عبدالله ابین بلهید، صحیح الاخبار ، قاهره ۱۳۷۰ـ۱۳۷۳. (۲) ابن حائک ، صفة جزیرة العرب ، چاپ د. ه مولر، لیدن ۱۸۸۴ـ۱۸۹۱. (۳) قواد حمزه ، فی بلاد عسیر ، قاهره ۱۳۷۰/۱۹۵۱. (۴) عمررضا کحاله ، جغرافیة شبه جزیرة العرب ، دمشق ۱۳۶۴، یاقوت حموی ، معجم البلدان ، چاپ فردیناند ووستنفلد، لایپزیگ ۱۸۶۶ـ۱۸۷۳. ۳ - پانویس
۴ - منبعدانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «بیشه»، شماره۲۴۸۰. رده‌های این صفحه : جغرافیای اسلامی | عربستان
|